Op 15 juni 2022 sprak de nieuwe gemeenteraad van Den Haag over het woonbeleid. Namens het Straat Consulaat heeft Peter Bos ingesproken en aandacht gevraagd voor de uitzichtloze positie van honderden dakloze mensen in Den Haag. Peter Bos: “In het woonbeleid van de gemeente is geen enkele aandacht voor dakloze mensen, terwijl dakloosheid een groot volkshuisvestelijk probleem is. Ik hoop dat de nieuwe raad en het college gaat inzetten op het voorkomen van dakloosheid en dit ook in het woonbeleid een belangrijke plek gaat geven.”

De meeste politieke partijen en ook wethouder Balster (PvdA) beaamden dat er sprake is van een wooncrisis en dat het bestrijden van dakloosheid een prominente plek moet krijgen in het woonbeleid. Tot nu toe wordt door de gemeente vooral ingezet op noodopvang voor dakloze mensen, maar is een structurele oplossing nog ver weg. De suggestie van Peter Bos van het Straat Consulaat om te kijken naar het succesvolle beleid in Finland met Housing First kreeg gelukkig veel bijval in de raad. Momenteel zijn vijf partijen onder leiding van formateur Jan Hein Donner aan het onderhandelen over een nieuw collegeakkoord. Peter Bos van het Straat Consulaat: “De rechten van dakloze mensen worden nu ernstig geschonden. Het is hoog tijd dat het recht op huisvesting wordt gehandhaafd en iedereen een plek om te wonen kan krijgen.”

Hieronder de inspraak tekst van Peter Bos:

Beste leden van de commissie,

Graag maak ik van de gelegenheid gebruik om namens het Straat Consulaat in te spreken over het Haagse woonbeleid. Het Straat Consulaat is een organisatie die opkomt voor de rechten van dak- en thuisloze mensen in deze stad.

In de stukken over het woonbeleid die u vandaag bespreekt komt het woord dakloosheid in het geheel niet voor. En dat is heel vreemd. Dakloosheid is een direct en schrijnend gevolg van een al jarenlang falend woonbeleid en vormt een ernstige inbreuk op het recht op huisvesting. Een recht dat is vastgelegd in allerlei internationale verdragen en ook in onze Grondwet is opgenomen. Dat dit recht ernstig geschonden wordt blijkt uit het feit dat in deze stad momenteel honderden mensen tijdelijk worden opgevangen in de noodopvang en daar vaak al heel lang verblijven. Veel anderen zwerven noodgedwongen rond door de stad, slapen in een tentje ergens in een bos, zonder zicht op een menswaardige toekomst. De situatie is voor al deze mensen uitzichtloos en een schande voor een stad als Den Haag en voor een rijk land als Nederland.

Deze schrijnende uitwas staat niet op zichzelf. De afgelopen jaren is de situatie op de woningmarkt uitgegroeid tot een heuse wooncrisis, die veel segmenten van de samenleving raakt. De onvrede hierover heeft geleid tot veel protesten en laat ook de politiek niet onberoerd. Er hangt verandering in de lucht, maar het gaat langzaam en moeizaam. Tot nu toe werd dakloosheid door de politiek vooral als een zorg- en opvangprobleem beschouwd, en soms zelfs als een openbare ordeprobleem. Terwijl het in de eerste plaats een huisvestingsprobleem is. Gelukkig is daar steeds meer erkenning voor.

Het vorige Kabinet heeft met de Blokhuisgelden al veel goeds gedaan. Er is vooral ingezet op verbetering van de opvang. Dat was hard nodig, maar met goede opvang heb je nog geen eigen woning, en blijft het dweilen met de kraan open. Het nieuwe Kabinet ziet dat nu ook in en heeft een hoopvolle nieuwe visie ontwikkeld. Volgens deze visie moet iemand die dakloos is geworden niet worden opgevangen in de opvang, maar zo snel mogelijk een huis krijgen. Dat is een enorme ommezwaai en het is geweldig dat het Kabinet hier ook geld voor beschikbaar wil stellen. Maar de vraag is of de gemeentes in staat zijn om dit uit te voeren en of er voldoende geld beschikbaar komt. We snappen dat dit een zware opdracht is voor het nieuwe college en ook voor deze raad. Maar als belangenbehartiger van dak- en thuislozen willen wij u aansporen om hier bovenop te zitten en het Kabinet en het College hier kritisch op te volgen. Het Straat consulaat wil graag meehelpen om deze doorontwikkeling van het beleid tot een succes te maken en roept op tot goede participatie van mensen die zelf dakloos zijn bij deze doorontwikkeling.

Huisvesting is een grondrecht, een mensenrecht en een voorwaarde voor bestaanszekerheid. Zonder huisvesting is het vrijwel onmogelijk om een menswaardig leven te leiden en volwaardig deel uit te maken van deze samenleving. Dit recht op huisvesting wordt al veel te lang geschonden en niet serieus genomen. Ondanks talloze beloftes en goede intenties.

Niet alleen het Kabinet, ook de Europese Unie heeft beloofd om dakloosheid uit te bannen. Vorig jaar tekenden alle EU-lidstaten tijdens een conferentie in Lissabon een verklaring om in 2030 geen dakloze mensen meer te hebben. Namens de Nederlandse regering tekende Staatssecretaris Paul Blokhuis voor deze afspraak. We hebben nog 8 jaar om aan deze afspraak te voldoen. Dat dit kan lukken bewijst een land als Finland. Daar wordt de methode om dakloze mensen eerst een huis te geven (Housing First) al jarenlang toegepast. Het blijkt de meest effectieve manier om chronisch dakloze mensen van straat te houden. En ook de goedkoopste. Het doel om dakloosheid volledig uit te bannen halen ze waarschijnlijk in 2026 of 2027 al. Laat Den Haag hier een voorbeeld aan nemen.

Bij de foto: Peter Bos tekent de huisjes tijdens de actiedag in Den Haag in 2021.